Achter de schermen...

Wat kan de psychiater betekenen voor ziekenhuispatiënten die bijvoorbeeld delirant uit een narcose komen? Wat komt er kijken bij psychische jeugdzorg? En hoe werkt de crisisdienst? Een rondleiding achter de schermen gaf antwoord op al deze vragen.

Psychiatrische consultatieve dienst

Stel, een patiënt ligt met een gebroken heup in het ziekenhuis en wordt plotsklaps erg somber. Of, een schizofreen komt na een ongeval op interne geneeskunde terecht. Een orthopeed of internist zal daar niet altijd zo één-twee-drie raad mee weten. Dan komt de Psychiatrische Consultatieve Dienst in beeld.

De afdeling bestaat uit één psychiater, een arts-assistent en twee verpleegkundig specialisten (Eelko Cats, verpleegkundig specialist en Jolanda Herffs, verpleegkundig specialist in opleiding). Zij adviseren opgenomen patiënten met psychische problemen, maar geven ook voorlichting vanuit de liaisonfunctie aan artsen en verpleegkundigen. De Consultatieve Dienst is de voorwacht voor het ziekenhuis. Op de SEH en IC hebben ze geregeld te maken met suïcide inschattingen na een tentamen suïcide.

Soms moet de Consultatieve Dienst overgaan tot vrijheidsbeperkende maatregelen, legt verpleegkundige specialist Eelko Cats uit. “Dat laatste is bijvoorbeeld het geval als een patiënt na een overdosis of suïcidepoging op de SEH terecht komt, en niet behandeld wil worden. Als uitblijven van medicatie of behandeling gevaar voor eigen leven oplevert, schrijft de psychiater een zogenaamde inbewaringstelling (IBS) uit voor gedwongen opname.”

Kind & Adolescent

Wisten jullie dat de helft van de mensen met een psychiatrische aandoening al voor het 14e levensjaar de eerste klachten ervaart? “Dat is nou precies de reden waarom wij zo graag doen wat we doen”, aldus kinder- en jeugdpsychiater Sandra Fornaro en Gz-psycholoog Claudia Bosch. De afdeling Kind & Adolescent biedt zorg aan kinderen en jeugdigen met psychische klachten (0-23 jaar). De stoornis wordt niet centraal gesteld, maar de focus ligt op de ontwikkelkansen van een kind of jeugdige en diens omgeving waarbij veel aandacht is voor omgevingsfactoren.

Aan de hand van interactieve, échte verhalen van jongeren maakten Fornaro en Bosch duidelijk hoe Kind & Adolescent dan werkt. Neem Stijn, net 14 jaar, maar al zó overbelast dat hij het liefst dood wil. Stijn heeft moeite om zijn emoties te erkennen en te uiten. Zou gesprekstherapie bij hem werken? Het juiste antwoord luidt: nee. Met ontwikkelingsgerichte therapie gericht op sport, beweging, spel en gezin bereik je soms meer dan met enkel praten.

Het belang van nauwe samenwerking met ketenpartners, de grote invloed van omgeving, het hebben van een gedeelde visie met cliënt en diens systeem en de wijze waarop dit kan worden bewerkstelligd, zijn de basis voor de best passende zorg

Crisisdienst

“Sinds de beddenafbouw in de psychiatrische kliniek van het ziekenhuis, heeft GGz Zuyderland is het aantal crisissen in de Westelijke Mijnstreek met 30 procent gestegen”, weet psychiater en teamleider van de crisisdienst Tom Urlings. In 95 procent van de gevallen dat de Crisisdienst uitrukt, is er sprake van suïcidaliteit. “Dat varieert van mensen die daadwerkelijk op de flat staan om te springen tot mensen met gedachten aan zelfmoord.”

Patiënten in crisis melden zich ’s avonds in eerste instantie bij de Huisartsenpost. Van daaruit wordt contact gelegd met de dienstdoende psychiater die patiënten op de Huisartsenpost of thuis bezoekt. Urlings: “De insteek in een crisissituatie is niet zozeer om mensen op dat moment beter te maken, maar om de nacht veilig te overbruggen. De volgende ochtend bellen we gelijk voor vervolghulp.” Uiteraard kan niet iedereen die suïcidaal is, worden opgenomen in het ziekenhuis. “Een belangrijk onderdeel van de crisisdienst is risico-inschatting”, vertelt Urlings. “Is het wel of niet veilig als iemand thuis blijft. Een aantal factoren verhogen het risico op suïcide, zoals erfelijke belasting of het ontbreken van een sociaal vangnet. Snelwerkende medicijnen zoals antipsychotica en antihistaminica kunnen mensen in crisishelpen om rustig te worden en de slaap te vatten.”